Τυρφών

Λαογραφικά στοιχεία

Τυρφών ή Τρυφών είναι μία μορφή «Τρυγόνας» που χορευόταν στην περιοχή της Μπάφρας. Στην αρχική μορφή του ο χορός πήγαινε προς τα δεξιά ώσπου μπήκε στο χορό ο Τρύφων, ένας άνθρωπος ισχυρογνώμων που έκανε πάντα του κεφαλιού του και οδήγησε τον χορό προς την σωστή μεριά-κατά την γνώμη μου-δηλαδή αριστερά, αφού σχεδόν όλες οι Τρυγόνες κινούνται προς τα εκεί. Ο νεοτερισμός αυτός άρεσε στους Μπαφραίους και από τότε άρχισαν να τον χορεύουν σαν αυτόν. Προς τιμήν του ονόμασαν τον χορό «Τυρφών» που είναι η παραφθορά του Τρυφών δηλαδή του ονόματος του, σύμφωνα με τον Γιώργο Αντωνιάδη (Συμβολή στην Έρευνα του Ποντιακού Χορού, Ν. Ζουρνατζίδη σελ., 133).

Ο χορός Τρυφών θεωρείται μια παραλλαγή της Τρυγόνας που εμφανίζει όμως τις εξής διαφορές:

Α) συνοδεύεται από διαφορετική μουσική και σαν όργανα χρησιμοποιούνται ο ζουρνάς με το νταούλι και λιγότερο η λύρα

Β) χορεύεται με έντονα πηδηχτά βήματα (του δεξιού ποδιού)

Γ) όταν προπορεύεται το δεξί πόδι προβάλει το αριστερό πίσω από την πλάτη, όταν προπορεύεται το αριστερό προβάλει το δεξί μπροστά στο σώμα.

Χορογραφία

Μεικτός αριστερόστροφος χορός που έχει 8 βήματα, χορεύεται σε κλειστό κύκλο και λαβή είναι από τις παλάμες με τα χέρια παράλληλα προς το σώμα.

Αναπήδηση (πηδηχτό βήμα στον τόπο) του δεξιού ποδιού μπροστά προς το κέντρο του κύκλου με ταυτόχρονη προβολή του αριστερού-πίσω από την πλάτη-λυγισμένο στην άρθρωση του γονάτου (βήμα 1), πάτημα του αριστερού ποδιού προς τα πίσω στον τόπο (βήμα 2). Μία φορά ακόμη επαναλαμβάνονται τα δύο πρώτα βήματα που και αυτά εκτελούνται στον τόπο (βήματα 3 και 4). Στο 1ο και στο 3ο βήμα τα χέρια αιωρούνται από πίσω προς τα εμπρός, ενώ στο 4ο βήμα σηκώνονται στην ανάταση και παραμένουν εκεί μέχρι το 8ο βήμα. Αναπήδηση του αριστερού ποδιού στην διάσταση αριστερά με ταυτόχρονη προβολή του δεξιού ποδιού μπροστά προς το κέντρο του κύκλου ελαφρά λυγισμένο στο γόνατο (βήμα 5), πάτημα δεξιού ποδιού στον τόπο λίγο πιο μπροστά από το αριστερό (βήμα 6) και επανάληψη των δύο τελευταίων βημάτων μία ακόμη φορά (βήματα 7 και 8).

Ο ρυθμός του χορού είναι πεντάσημος 5/8 (3-2).