Η Ποντιακή διάλεκτος επίσημο μάθημα στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Η ποντιακή διάλεκτος θα διδάσκεται το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, όπως αποφάσισε η γενική συνέλευση καθηγητών του Τμήματος Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών.
Το νέο ανακοίνωσε ο αν. καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης Ηλίας Πετρόπουλος, κάνοντας γνωστό ότι η συνέλευση των καθηγητών του Τμήματος Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών του Δ.Π.Θ., επικύρωσε την απόφασή της και οριστικοποίησε την εισαγωγή από το νέο Ακαδημαϊκό Πρόγραμμα Σπουδών 2018 – 2019 ενός νέου μαθήματος με τίτλο Εκμάθηση της Ποντιακής Διαλέκτου Ι & ΙΙ στο χειμερινό εξάμηνο (Γ΄) και στο εαρινό εξάμηνο (Δ΄) με επόπτη καθηγητή τον Ηλία Κ. Πετρόπουλο.
Αυτό σημαίνει ότι η ποντιακή διάλεκτος θα είναι επίσημο μάθημα για πρώτη φορά στα χρονικά σε ελληνικό πανεπιστήμιο στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και συγκεκριμένα στο τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών.
Την πρόταση κατέθεσε ο Σύλλογος Φοιτητών του Τμήματος σε αγαστή συνεργασία με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Ποντίων Εκπαιδευτικών.
Ποντιακά και με πτυχίο!
Όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο Τύπου του ΔΠΘ:
“Το Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων χωρών του Δ.Π.Θ., λαμβάνοντας υπ’ όψιν το αίτημα του Συλλόγου Φοιτητών, έπειτα από την από 28 – 6 – 2018 σχετική απόφαση της Συνέλευσης, ανακοινώνει ότι έχει συμπεριλάβει στο δεύτερο έτος σπουδών του ένα νέο μάθημα με τον τίτλο ‘Εκμάθηση της Ποντιακής Ι & ΙΙ‘, το οποίο θα διδάσκεται από το τρέχον ακαδημαϊκό έτος 2018 – 2019 σε δύο διαδοχικά εξάμηνα (στο 3o και 4o), ως μάθημα ελεύθερης επιλογής. Η εκμάθηση της Ποντιακής για πρώτη φορά θα προσφέρεται ως αυτοδύναμο πανεπιστημιακό μάθημα σε ενδιαφερόμενους φοιτητές με στόχο την εκμάθηση της ιστορικής αυτής ποικιλίας της ελληνικής γλώσσας, συμβάλλοντας στην μελέτη, την καλλιέργεια και την διάδοσή της γνώσης για αυτήν. Το μάθημα έχει προγραμματιστεί να διδάσκεται ημέρα Δευτέρα από τις 15:00 έως τις 18:00, ξεκινώντας από την 1η Οκτωβρίου, με διδάσκοντα τον Αναπληρωτή Καθηγητή και Αναπληρωτή Πρόεδρο του Τμήματος, κ. Ηλία Κ. Πετρόπουλο, σε συνδιδασκαλία με την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ισπανικής και Ιστορικής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου του Cambridge, Διευθύντρια Προπτυχιακών Σπουδών στο Τμήμα Ιβηρο – Ρομανικής Φιλολογίας της Σχολής Σύγχρονων και Μεσαιωνικών Γλωσσών του Πανεπιστημίου του Cambridge και Εταίρο και Διευθύντρια Σπουδών στη Γλωσσολογία και στις Σύγχρονες και Μεσαιωνικές Γλώσσες στο Queens’ College, Cambridge, κα. Ιωάννα Σιταρίδου.
Η διδασκαλία της ποντιακής θα υλοποιηθεί μέσω της παιδαγωγικής της διαγλωσσικότητας (translanguaging) και με στόχους τον κριτικό γραμματισμό και την κοινωνιογλωσσική ενημερότητα. Βασικός στόχος του μαθήματος είναι η απόκτηση γνώσης της δομής της ποντιακής (φωνητική και φωνολογία, κλιτική και παραγωγική μορφολογία, σύνταξη) και κατ’ επέκταση η εμπέδωση των διακριτών δομικών στοιχείων της Ποντιακής σε σχέση με την Κοινή Νέα Ελληνική. Επιπλέον στόχοι του μαθήματος είναι:
(α) η ενίσχυση της κοινωνιογλωσσικής ενημερότητας για την ποντιακή και τη σχέση της με την πρότυπη νέα ελληνική όπως επίσης για την ποικιλότητα εντός του συστήματος της ποντιακής και γνώση των δομικών διαφορών μεταξύ διαφορετικών ποικιλιών της ποντιακής.
(β) η διεύρυνση της γνώσης τους για τα επικοινωνιακά πλαίσια όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ποντιακή.
(γ) αναγνώριση των δομικών και λεξιλογικών διαφορών μεταξύ διάφορων υβριδικών μορφών της ποντιακής όπως αυτές μιλιούνται σε διαφορετικές κοινότητες και αποτίμηση της εναλλαγής και μείξης κωδίκων, της υβριδικότητας και τη διαγλωσσικότητας ως τρόπους παραγωγής κοινωνικοπολιτιστικά εντοπισμένων νοημάτων.
(δ) ευαισθητοποίηση για την πιθανότητα εξαφάνισης της ποντιακής λόγω της συρρίκνωσης του αριθμού των ομιλητών που την κατακτούν ως μητρική γλώσσα.
Βασικό θέμα που ανακύπτει στην διδασκαλία της Ποντιακής είναι ότι δεν έχει κωδικοποιηθεί επισήμως και ως εκ τούτου υπάρχουν περισσότερα από ένα πρότυπα γραφής. Για τους σκοπούς των μαθημάτων θα χρησιμοποιηθεί το πρότυπο που προτείνεται στο εγχειρίδιο του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών, όμως οι φοιτητές/ – τριες θα διδαχθούν, επίσης, φωνητική μεταγραφή της Ποντιακής δεδομένου ότι πολλοί ποντιόφωνοι τόσο στην Τουρκία όσο και στις ΗΠΑ και την Αυστραλία αλλά και σε πρώην χώρες της Σοβιετικής Ένωσης (όπου μέχρι σήμερα ομιλείται η Ποντιακή) δεν γνωρίζουν το ελληνικό αλφάβητο και χρησιμοποιούν αυτοσχέδια συστήματα γραφής.
Με βάση τους παραπάνω στόχους και χάρη στις σύγχρονες μεθόδους που θα επιστρατευθούν για να βοηθήσουν στην καλύτερη δυνατή εκμάθηση της Ποντιακής από τους φοιτητές μας, ελπίζουμε ότι το Τμήμα μας συμβάλλει ενεργά στην διατήρηση, την μελέτη και την διάδοσή της στις νέες γενιές, διανοίγοντας ένα νέο και πολύ σημαντικό ερευνητικό πεδίο και γνωστικό αντικείμενο.
Οι Διδάσκοντες Καθηγητές,
Ηλίας Κ. Πετρόπουλος & Ιωάννα Σιταρίδου»
Εμείς, εδώ στην Καλλιτεχνική Στέγη Ποντίων Βορείου Ελλάδος, αγκαλιάζουμε με ενθουσιασμό τα νέα αυτά καθώς η εισαγωγή για πρώτη φορά στα ελληνικά χρονικά ενός τέτοιου μαθήματος θα συμβάλλει στην διατήρηση, την επιστημονική μελέτη και την εμβριθέστερη έρευνα της ποντιακής διαλέκτου.
Έτσι, θα βοηθηθεί ακόμα περισσότερο η διατήρηση της γλώσσας των προγόνων μας και κατ’ επέκταση η διατήρηση και ανάδειξη του ποντιακού πολιτισμού.
“Η Ρωμανία αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο…”
Από τη μεριά μας θα θέλαμε και μείς να σας κάνουμε ένα δωράκι.
Παρακάτω λοιπόν θα βρείτε δυο συνδέσμους από τους οποίους μπορείτε να κατεβάσετε μια γραμματοσειρά για ηλεκτρονικούς υπολογιστές, με την οποία θα μπορείτε να γράφετε στην ποντιακή διάλεκτο.
Η Calibri Pontian 2 είναι μια ολοκληρωμένη γραμματοσειρά που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επεξεργασία κειμένων με λατινικούς και ελληνικούς χαρακτήρες αλλά και ειδικούς ποντιακούς. Η γραμματοσειρά αναγνωρίζεται από τα προγράμματα επεξεργασίας κειμένου: Microsoft Word, OpenOffice και LibreOffice.
Γραμματοσειρά… (πατήστε πάνω στο σύνδεσμο και κατεβάστε το αρχείο)