Κότσ΄

Λαογραφικά στοιχεία

Ο χορός πήρε την ονομασία του από το κτύπημα της φτέρνας, δηλαδή του «κότς΄» στο έδαφος, όπως έξαλλου λέγεται στην Ποντιακή διάλεκτο η φτέρνα. Πολλοί Πόντιοι 1ης γενιάς γνώριζαν τον χορό αυτόν με την ονομασία «Τη Κοτσής» (Ν. Ζουρνατζίδης Συμβολή στην Έρευνα του Ποντιακού Χορού, σελ 79). Χορεύτηκε σχεδόν σε όλο τον Πόντο με δύο παραλλαγές όσον αφορά το κράτημα των χεριών. Στον Δυτικό Πόντο τα χέρια ήταν στους ώμους, ενώ στο Ανατολικό τα συναντάμε να κρατιούνται από τις παλάμες κάθετα προς το σώμα ή με λυγισμένους τους αγκώνες και σηκώνονται στην ανάταση στο 6ο βήμα.

Παίζεται από όλα τα μουσικά όργανα χωρίς τραγούδι..

Χορογραφία

Δεξιόστροφος μεικτός χορός που χορεύεται σε κλειστό κύκλο και έχει 16 βήματα.

Περιγράφεται ο χορός στην περιοχή της Ματσούκας (Ν. Ζουρνατζίδης Συμβολή στην Έρευνα του Ποντιακού Χορού, σελ 79).

Με το σώμα στραμμένο προς τα δεξιά δηλαδή επάνω στην νοητή περιφέρεια του κύκλου που κινείται ο χορός, εκτελείται πάτημα-χτύπημα δεξιού ποδιού στην διάσταση λοξά δεξιά (βήμα 1) αναπήδηση στο δεξί με ταυτόχρονη προβολή του αριστερού γονάτου προς την νοητή περιφέρεια του κύκλου (βήμα 2). Ο χρόνος αυτός (πάτημα -αναπήδηση και προβολή με το γόνατο του άλλου ποδιού) επαναλαμβάνεται άλλες δύο φορές (βήματα 4-6). Στο 6ο βήμα-χρόνο) δηλαδή στην αναπήδηση του δεξιού ποδιού το σώμα στρέφεται προς το κέντρο του κύκλου (αναπήδηση προς το κέντρο και τα χέρια ανεβαίνουν στην ανάταση) καθώς το αριστερό πόδι προβάλλει στον αέρα τεντωμένο μπροστά (βήμα 7). Λύγισμα-τσάκισμα-του αριστερού ποδιού (βήμα 8), αναπήδηση στο δεξί με προβολή του αριστερού ποδιού προς το κέντρο του κύκλου τεντωμένο (βήμα 9), επαναφορά του αριστερού ποδιού στην προηγούμενη θέση (βήμα 10), πάτημα-χτύπημα του αριστερού ποδιού στο έδαφος δίπλα από το δεξί (βήμα 11) και άρση-προβολή του δεξιού γόνατος προς το κέντρο του κύκλου (βήμα 12), αναπήδηση στο αριστερό με προβολή του δεξιού ποδιού προς το κέντρο του κύκλου τεντωμένο (βήμα 13), επαναφορά του δεξιού ποδιού στην προηγούμενη θέση (βήμα 14), αναπήδηση στο αριστερό με προβολή του δεξιού ποδιού προς το κέντρο του κύκλου τεντωμένο (βήμα 15), επαναφορά του δεξιού ποδιού στην προηγούμενη θέση (βήμα 16). Τα βήματα 11 και 12 μπορούν να εκτελεστούν και σαν τριαράκι. Για να μπορεί ταυτίζεται το κινητικό μοτίβο με την ρυθμική αγωγή θα πρέπει να υπάρχουν 3 αναπηδήσεις πάνω στην φτέρνα, απάν΄ σο κότς όταν τα χέρια είναι ανεβασμένα στην ανάταση.

Ο ρυθμός είναι επτάσημος 7/8 (2-2-3).